18-20 wrzesień 2023 r.
W dniach 18-20 września odbyła się w Brukseli 27. Coroczna Konferencja ENOC (European Network of Ombudspersons for Children – Europejskiej Sieci Rzeczników i Komisarzy Praw Dziecka). Dzięki tegorocznemu projektowi ENYA (European Network of Young Advisors – Europejskiej Sieci Młodych Doradców), nasza szkoła brała udział w wielu działaniach, których celem było uwrażliwienie dorosłych na problemy dzieci / młodzieży. Koordynatorem projektu była nieoceniona Pani Aleksandra Szudy-Sojak, a osobą współpracującą była Pani Anita Lewicka. Konferencja w Brukseli stanowiła podsumowanie całorocznych działań obejmujących lipcowy wyjazd na Maltę, wcześniejsze warsztaty o prawach i bolączkach młodego pokolenia, liczne zajęcia CLIL z języka angielskiego dla uczestników programu ENYA nakierowane na rozwój relacji oraz na podniesienie kompetencji werbalnej.
Lipcowy wyjazd na Maltę Tatiany i Heleny pod opieką Pani Oli dał sposobność spotkania się młodych ludzi z osiemnastu krajów europejskich. Po wcześniejszych pracach warsztatowych i językowych, młodzi doradcy dorosłych rzeczników wypracowali na Malcie rekomendacje pokazując, co nie tyle powinno, ale musi być zrobione w wieloaspektowej płaszczyźnie życia dzieci / młodzieży XXI w.
Prace całoroczne projektu ENYA można przyrównać do słynnych słów Henry’ego Forda: “Spotkać się to początek; zgodzić się to postęp; pracować razem to sukces.” Bez dwóch pierwszych kroków (działań na Malcie) nie doszłoby do trzeciego kroku – rewelacyjnych rezultatów wspólnej pracy, które wybrzmiały w murach Parlamentu Flamandzkiego w Brukseli.
Polskę, a tym samym naszą szkołę, reprezentowała Helena Szkulmowska (klasa 8a) pod opieką Pani Anity Lewickiej. Nasze dni wypełnione były prelekcjami Rzeczników Praw Dziecka z różnych krajów, Przewodniczącej Parlamentu Flamandzkiego, Flamandzkiego Ministra do Spraw Młodzieży, przedstawicielki z Polski z Parlamentu Europejskiego oraz wielu innych znamienitych dorosłych, którzy przez swoje słowa pokazali zaangażowanie reprezentowanych przez siebie instytucji w niezliczone potrzeby dzieci i młodzieży. Jednak dorośli byli dziećmi kiedyś, a dzieci obecne w Brukseli są dziećmi teraz. Stąd też głos dzieci stanowił kwintesencję konferencji, ponieważ to ten chóralny, osiemnastoosobowy głos młodych wskazał drogę działań legislacyjnych prowadzonych przez dorosłych na rzecz dzieci. Najlepszy czas na działanie jest teraz, kiedy wszystkie sprawy są świeże i kiedy mury parlamentu ciągle jeszcze wybrzmiewają słowami młodych doradców: musimy pokazać nasze problemy przez media społecznościowe, które stanowią nasz świat i w których czujemy się jak ryba w wodzie; chcemy być wysłuchani przez rodziców, nauczycieli, psychologów, przedstawicieli biur rzeczników praw dziecka; musimy skrócić drogę legislacyjną wielu spraw dotyczących dzieci, ponieważ te sprawy są często finalizowane kiedy te dzieci są już dorosłymi osobami. Przedstawienie rekomendacji o byciu zauważonym, o byciu zaangażowanym, o dostępności do instytucji pomocowych dla dzieci i młodzieży to wielkie hasła, za którymi kryje się wiele dojrzałych przemyśleń młodych ludzi, przemyśleń popartych często konkretnymi przykładami z życia. Po rekomendacjach nastąpiło podsumowanie wszystkich treści i wskazanie newralgicznych aspektów w przyszłych działaniach rzeczników praw dziecka i komisarzy z obecnych krajów europejskich. Podstawą działań jest niewątpliwie współpraca wszystkich ze wszystkimi.
Helena dała z siebie wszystko! Pochwały zebrała też od Rzecznika Praw Dziecka RP, Pana Mikołaja Pawlaka. Jaśniała jak gwiazda swoim pięknym głosem w Parlamencie Flamandzkim, wypowiadając zdanie, które zapadło w pamięci wielu i za które zebrała owacje. Słowa Heleny: “ Dorośli mają wiedzę, a dzieci mają doświadczenie.” W prostocie jest piękno, co odsłania to zdanie-motto konferencji. Tak prosty przekaz unaocznił po raz kolejny, że bez współpracy, bez wsłuchania się w drugiego człowieka, a tym samym bez osobistego zaangażowania, nie zrobimy nic. Współpraca – nie rywalizacja – to nieodzowne elementy naszych działań: w szkole, w domu, w miejscu pracy. Młodzi doradcy z różnych krajów mają takie same pragnienia, czyli dorośli z różnych krajów mogą też myśleć podobnie, spełniając tym samym oczekiwania pokolenia, które niedługo będzie decyzyjne w ich krajach i może stanie po drugiej stronie. Kto wie?! Wtedy wiedza i doświadczenie zespolą się w jedno.
Młodość ma swoje prawa, rzecz jasna. Dlatego też Helena i inni uczestnicy konferencji mogli nie tylko rozmawiać po angielsku na tak poważne tematy, ale i śmiać się na wspólnych spacerach, zajadając się waflami belgijskimi czy słynnymi frytkami z majonezem. Uroki Brukseli odsłoniła przed wszystkimi Belgijka, która ciekawie opowiadała nam o smaczkach architektonicznych, muralach, ogrodach i pałacach królewskich i sześciu parlamentach aktywnie działających na terenie Belgii.
Reasumując, udział w tego typu projektach zbliża ludzi, pokazując tożsame potrzeby w wielu krajach, szanując jednocześnie odmienności kulturowe, historyczne. Różnorodność prowadzić może do jedności, do wyzbycia się uprzedzeń i do otwarcia się na innych, do otwarcia swojego serca dla innych. Wymaga to nie lada odwagi, aby stanąć przed parlamentarzystami, ministrami, rzecznikami i wypowiedzieć słowa, które serce i doświadczenie nam dyktują. Helena i Jej koledzy i koleżanki z siedemnastu innych krajów dokonali tego rewelacyjnie, z przekonaniem. Należą im się brawa. Nie od dziś wiadomo, że “Odwaga jest tym, czego potrzeba, aby wstać i mówić. Odwaga jest również tym, czego potrzeba, aby usiąść i słuchać” (Winston Churchill). Miejmy więc odwagę, jakąś odwagę, aby pomagać sobie i uczyć się od siebie.
aut. Anita Lewicka
